
Bu yazımda veri tabanı ilişki türlerini anlatmaya çalıştım. Bu yazıyı okumadan önce Primary Key ve Foreign Key kavramları hakkında bilgi edinmenizi tavsiye ederim. İyi okumalar.
Üç adet ilişki tipi bulunmaktadır;
Bire-bir ilişki, Bire-çok ilişki(1-n) ve Çoka-çok ilişki(n-m).
Bire-bir İlişki
Örneğin bir futbol müsabakasında bilet satışı yapılacak ve bunun için bir otomasyon geliştirilecek. Her bileti yalnızca bir kişi satın alabilir. Elimizde 2 adet tablo bulunmaktadır. Birinci tabloda seyirci bilgileri, ikinci tablomuz ise bilet tablosu olsun. Bu iki tablo arasında 1’e 1 ilişki bulunmaktadır. Her bilet yalnızca bir kişiye satılabilir ve her müşteri yalnızca bir bilet satın alabilir. Hangi tablodan diğerine ekleme yapacağımız konusu ise, mesela bilet tablosu içerisinde seyirci_bilgileri_Id eklersem, satılmayan biletler için bu kısım Null olacaktır. Eğer seyirci bilgileri tablosuna bilet_Id eklersem her seyirci için istenilen bilet_Id görülecektir ve Null değer olmayacaktır. Aşağıdaki şekillerde Bilet tablosu, seyirci tablosu ve bunların veri tabanı diyagramı gösterilmiştir.

Bire-Çok İlişki
En fazla karşımıza çıkan veritabanı ilişki türüdür. Bir örnek üzerinden gidecek olursak, bir aile hekimliği sistemi düşünelim. Herkesin bir adet aile hekimi vardır ancak bir aile hekiminin birden fazla hastası olabilir. Burada 2 adet tablo oluşturalım. Birinci tablomuz hekim tablosu, ikinci tablomuz ise hasta tablosu. Burada eğer hekim tablosuna hasta_id eklersek her hekime birden fazla hasta düştüğü için veri tekrarı görülecektir. Bu nedenle biz hasta tablosuna hekim_id eklersek sorunu çözmüş oluruz. Aşağıdaki şekillerde hekim tablosu, hasta tablosu ve veri tabanı diyagramı gösterilmiştir.

Çoka-Çok İlişki
Diğer ilişki türlerine göre daha karmaşık olan 3. ilişki türü çoka-çok ilişki türü. Bu türde iki tabloda birden fazla ilişki bulunmaktadır. Bu nedenle ikiden fazla tablo üzerinde çalışmalıyız. Örneğin bir kitap satın alma sitesi düşünürsek bir kişi birden fazla kitap alabilir ve bir kitap birden fazla kişi tarafından alınabilir. Bu nedenle aralarında çoka-çok ilişki oluşmaktadır. Bu durumda üçüncü bir tabloya ihtiyacımız olacaktır. Aşağıdaki şekillerde müşteri tablosu, kitap tablosu, istek tablosu ve veri tabanı diyagramı gösterilmiştir.
